Reklama i sztuka

Granica między sztuką a reklamą staje się coraz cieńsza. Sztuka, tak jak reklama, wchodzi w codzienność i zaczyna pojawiać się na powszechnie stosowanych przedmiotach. O jej bliskiej relacji z reklamą świadczy też fakt, że ta druga coraz częściej z niej korzysta. Jak mawiał Marshall McLuhan - "reklama jest najwspanialszą formą sztuki XX wieku".

Dziedziną sztuki, z której ludzie reklamy czerpią najwięcej, jest malarstwo. Najbardziej rozpowszechnionym przykładem jest w tym przypadku odwoływanie się do pop artu. Kluczową postacią jest tutaj Andy Warhol - twórca jednej z najbardziej znanych reklam Absoluta z 1985 roku promowanych w kampanii Absolut Art.

Dla krytyków Warhol był po prostu grafikiem pracującym dla agencji reklamowych. Jego twórczość "reklamowa" jest jednak sztandarem pop artu, co do którego nikt nie ma wątpliwości, że stanowi jeden z prądów artystycznych. Jego plakaty trafiły do muzeum, a to oznacza zatarcie się granic między reklamą a sztuką.

Oliviero Toscani, znany fotograf i twórca kampanii reklamowych w swoich pracach wyraźnie balansuje na granicy ze sztuką. W jednym z wywiadów dla Gazety Wyborczej (2002) mówi:
Dla mnie nie istnieje podział: fotografia artystyczna i fotografia reklamowa, reklama i sztuka przez duże „S”. To tak, jak gdyby spytać malarza renesansowego, czy uprawia malarstwo artystyczne, czy reklamowe. Wszyscy malarze renesansu, malując na zlecenie Kościoła, uprawiali malarstwo reklamowe! Ten podział to wielka bzdura wymyślona przez niedorajdy, których zdjęć nikt nie ogląda, bo wiszą w muzeach albo galeriach dla kilku onanistów. Natomiast kluczowym kryterium sztuki jest jej użyteczność. Od chwili, gdy sztuka wyrzekła się funkcji społecznych i politycznych i zaczęła zajmować się sama sobą, wpadła w głęboki kryzys. Od kiedy artysta odizolował się od świata, w którym żyje, zrezygnował ze swojej społecznej roli, przestał być niezbędny.

O bliskiej relacji między reklamą a sztuką świadczą też festiwale filmów reklamowych, np. Międzynarodowy Festiwal Reklamy w Cannes,czy Festiwal Reklamy Kreatywnej Wizualia we Wrocławiu, które z roku na rok cieszą się coraz większym zainteresowaniem.

źródła:
Kisielewski A., Sztuka i reklama, Białystok 1999
Ries Al., Ries Laura, Upadek reklamy i wzlot PR, Warszawa 2004
http://www.artstore.pl/szukamy-sztuki-w-reklamie
http://pianareklamowa.blox.pl/html

Marta Mandżak