Wizerunek w reklamie

Wizerunek- dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka tworzące jego wygląd i umożliwiające jego identyfikacje. Podobizna osoby utrwalona w postaci obrazu, rysunku, fotografii bądź sposób percepcji danej osoby.
 

   Nie od dziś wiadomo, że najlepsza reklama to ta, która pokazuje nam nie tyle produkt, co produkt zaprezentowany przez jakąś osobę. Reklama, w której występuje człowiek łatwiej trafia do klientów, gdyż Ci mogą utożsamić się z osobą prezentującą dane dobro; wczuć się w jej rolę, zastanowić się nad tym jak to będzie, kiedy zakupi się np. dany przedmiot.
 

Należy pamiętać, że wykorzystanie wizerunku do celów reklamowych, wiąże się z uwarunkowaniami prawnymi. Dlatego właśnie, tym postanowiłam zając się w tej notatce.

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zawiera art.81- w myśl, którego "rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej".

Warto jednak zwrócić uwagę na to, że rozpowszechnianie wizerunku nie wymaga zezwolenia w następujących przypadkach:

• gdy osoba wykonująca wizerunek otrzymała za to zapłatę- (mowa tu o modelach/ modelkach), mimo wszystko należy jednak zwrócić uwagę na to, aby sposób wizerunku nie naruszał dóbr osobistych danej osoby,
• osoba widniejąca na wizerunku jest powszechnie znana, a użyty wizerunek został wykonany w związku z pełnioną przez nią funkcją publiczną- dotyczy to w szczególności osób pełniących funkcję polityczną, społeczną lub zawodową,
• osoba przedstawiona na wizerunku stanowi jedynie jego część, jest szczegółem całości, nie jest wykadrowana i nie znajduję się na pierwszym planie-  dotyczy to np. zgromadzeń i imprez publicznych,

Zgoda na publikację, może być wyrażona w następujący sposób:

• ustnie,
• pisemnie,
• w formie aktu notarialnego.

Umowa w swoich ustaleniach powinna informować osobę widniejącą na wizerunku (który zostanie wykorzystany) o następujących warunkach:

• rodzaj mediów, za pomocą których reklama zostanie rozpowszechniona,
• liczbę i formę egzemplarzy nośników, na jakich wizerunek będzie prezentowany,
• połączenia lub wyłączenia do innych reklam (jeśli istnieje taka możliwość),
• możliwości przenoszenia prawa do wizerunku przez agencję na firmę zlecającą,
• zasięg terytorialny reklamy,
• okres trwania eksploatacji wizerunku,
•  kwestie odwołalności zgody,
•  czas trwania takiej zgody.

Warto również zwrócić uwagę na to, co grozi podmiotom, które bezpodstawnie wykorzystają w celu rozpowszechnienia, wizerunek danej osoby. W sytuacjach takich osoba „pokrzywdzona” może:

• żądać zaprzestania takiego działania,
• usunięcia ewentualnych skutków dotychczasowego rozpowszechnienia,
• żądać zadośćuczynienia lub odszkodowania
• może skierować sprawę na tory pozwu cywilnego, gdyż Kodeks cywilny (art. 23 ) określa wizerunek jako dobro osobiste, które pozostaje pod ochroną prawa cywilnego.

   Notatka ta z pewnością nie jest żadnym zaskoczeniem, gdyż logicznym jest fakt, że przy wykorzystaniu czyjegoś wizerunku wszystko opiera się o regulacje prawne.

Zaskoczeniem może być (przynajmniej dla mnie był) fakt, iż zgoda na wykorzystanie wizerunku może zostać zawarta ustnie. Jest to o tyle problemowe, że w chwili ewentualnego procesu, kłopotliwe może być udowodnienie, że dana osoba wyraziła zgodę, na wykorzystanie jej wizerunku.

Ale jak to bywa- w każdym prawie są jakieś niedociągnięcia.

Jeśli ktoś z Was wie, jak rozwiązać tą nieco kłopotliwą (moim zdaniem) kwestię, chętnie przeczytam co macie do powiedzenia, by uzupełnić sobie wiedzę na ten temat.


Źródła:

„Prawo autorskie w reklamie i marketingu” M. Brzozowska

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych