Orędzie gettysburskie i zawarta perswazja

Niewątpliwym jest, że metody zarówno perswazji wstępnej jak i public relations z biegiem lat znacząco się zmieniły, jednak jednym z najbardziej znakomitych przykładów wykorzystania perswazji wstępnej było przemówienie Abrahama Lincolna w Gettysburgu. Zadziałał na cały naród czterema słowami orędzia. Zwracał się do całego narodu – do Amerykanów, nie dzielił ich według żadnych możliwych kryteriów.

W orędziu gettysburskim Lincoln zastosował typową technikę perswazyjną stosowaną przez każdego zręcznego polityka: zdefiniował problem w taki sposób, że musiał wygrać. (…) Lincoln zdefiniował problem w taki sposób, by każdy mógł się z nim zgodzić, posługując się przy tym błyskotliwymi uogólnieniami i gładkimi słowami (patrz rozdział 6). 

Jednak z najskuteczniejszą bodaj techniką perswazji wstępnej Lincolna mamy do czynienia w pierwszych czterech słowach orędzia, których uczą się na pamięć dzieci w szkole i które często parodiują: „osiemdziesiąt siedem lat temu”. Jak to możliwe? Za pomocą tych czterech słów Lincoln utożsamił narodziny Stanów Zjednoczonych z podpisaniem Deklaracji Niepodległości w 1776 roku, a nie z ratyfikacją amerykańskiej Konstytucji w roku 1789. To, że obecnie Amerykanie uznają, że ich państwo narodziło się w roku 1776, a nie w 1789 (wystarczy porównać skalę obchodów dwusetnej rocznicy państwowości amerykańskiej z 1976 roku z niemal zlekceważoną dwusetną rocznicą uchwalenia Konstytucji w roku 1789) jest najlepszym dowodem siły przesłania Lincolna. ¹

Przykład ten doskonale ukazuje jaką siłę ma komunikat. Jakie duże znaczenie ma perswazja wstępna w public relations. Definiowanie problemu w sposób ogólny jest bardzo wygodne i skuteczne – jest ogólnie akceptowane przez większość społeczeństwa, niezależnie od tego jakich są przekonań. Ciężko coś zarzucić takiej osobie, gdyż nie wyraża swojego zdania wprost tylko samymi ogólnikami. Odnosi się tylko do tego co wszyscy wiedzą i chcą. Wielu polityków w dzisiejszych czasach posługuje się podobnymi zabiegami. Wystarczy zajrzeć do programu jakiejkolwiek partii politycznej – znajdziemy tam same ogólne hasła typu „przeciw aborcji” (często te same hasła powtarzają się w programach różnych partii). Istnieje wiele różnych przypadków, w których wykorzystanie perswazji wstępnej do celów public relations ma ogromne znaczenie. To w jaki sposób już na początku zostanie przedstawiony dany podmiot, owocuje w przyszłości.

1 Anthony Pratkanis, Elliot Aronson ,,Wiek propagandy” s.51